حساسیت به پنی‌سیلین تزریقی معمولا با احساس خارش، گزگز، کهیر و طعم فلزی
در دهان آغاز میشود و در نهایت باعث تنگی نفس، بیهوشی و در صورت عدم توجه،
باعث مرگ میشود.اگر یک بیمار به داروی دیگری حساس است، زمینه حساسیت
در او وجود دارد و ممکن است به پنی سیلین نیز حساس باشد. در بیماری های آلرژیک
مانند آسم نیز احتمال شدیدتر بودن واکنش حساسیتی بیشتر است.حساسیت به آمپول
پنی سیلین معمولا به صورت عوارض پوستی مانند اگزما، ضایعات جلدی و انواع
حساسیت های پوستی بروز پیدا می کند و عوارض دیگر مانند عوارض کبدی، انواع کم خونی حاد،
تشنج، کاهش سیستم ایمنی نسبت به عفونت ها و اختلالات و نارسایی های انعقاد خون بروز پیدا می کند.
اقدامات لازم در شوک انافیلاکسی نسبت به پنی سیلین
اقدامات اولیه برای نجات جان بیمار مبتلا به شوک حساسیتی پس از تزریق پنی سیلین
یا دیگر داروهایی که شوک آلرژیک می دهد، شامل اقدامات اصول احیا می شود.
اقداماتی که بر اساس آن مجرای تنفسی بیمار را باز و اقدام به تنفس مصنوعی به وی می کنند.
در چنین شرایطی ابتدا باید اکسیژن خالص با غلظت بالا را به مصدوم رساند و
سپس اقدام به درمان شوک کرد. اگر مصدوم بیهوش نیست، باید او را به حالت
طاقباز یا به پهلو خواباند.
اولین داروی تزریقی برای درمان شوک حساسیتی، آمپول اپی نفرین است که به
صورت زیر جلدی تزریق می شود. داروهای بعدی عبارتند از آمپول های آنتی هیستامین
که داخل رگ تزریق می شود. داروهای گشاد کننده راه های هوایی نیز در چنین شرایطی
باید مورد استفاده قرار بگیرد.
تست پنی سیلین برای چه کسانی ضروری است؟
در گذشته دستورالعملی درباره پنی سیلین ابلاغ شد که می گفت برای افراد زیر
شش سال و یا نوجوانان زیر ۱۴ سال به‌دلیل اینکه هنوز سیستم ایمنی بدنشان کاملا
مجهز نشده و تکامل نیافته است و واکنش شدیدی نخواهند داشت، می‌توان تست
پنی‌سیلین را انجام نداد.
اما در حال حاضر گفته می شود برای همه افرادی که لازم است تزریق پنی سیلین داشته باشند،
حتما باید تست انجام داد، حتی اگر قبلا پنی‌سیلین تزریق کرده باشند. فقط کودکان زیر
شش سال از این قضیه مستثنی هستند و نیازی به تست کردن نیست.
بهترین روش تست
بهترین روش برای تست حساسیت به پنی سیلین روش تست خراش پوستی skin prick test است.
در این روش ابتدا خراش های ظریفی روی پوست داده می شود. سپس مقداری از ماده مورد
بررسی (مثلا پنی سیلین) را روی خراش ایجاد شده می گذارند.
کسی که حتی یک‌بار و به شکل بسیار ضعیف هم به پنی سیلین حساسیت نشان داده باشد،
نباید این دارو را تزریق کند و نباید حتی تست آن را انجام دهد.
در صورتی که علائم حساسیت به شکل قرمزی پوست، خارش و تورم در اطراف خراش ایجاد شود،
حساسیت مثبت گزارش می شود. تست های این چنینی معمولا در مراکز آلرژی و با مقاصد
ریشه یابی حساسیت بیمار انجام می شوند.
یک روش دیگر برای انجام تست حساسیت به پنی سیلین، تست داخل پوستی است.
در این روش با استفاده از سرنگ انسولین، مقدار مشخصی از محلول تست پنی سیلین را
در سطح جلویی ساعد به صورت داخل جلدی تزریق می کنند .پس از ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در
صورت عدم ایجاد کهیر و ورم و قرمزی پوست، و با نظارت پزشک تست منفی خواهد بود.
این روش در اکثر مراکز درمانی انجام می شود.
بهتر است بدانید که اگر فردی به ماده ای حساسیت داشته باشد، شدت علائم حساسیت هیچ ارتباطی
با مقدار ماده دریافتی ندارد و حتی سر سوزنی از آن ماده هم می تواند باعث واکنش مرگ آور شود.
برای چه کسانی ممنوع است؟
کسی که حتی یک‌بار و به شکل بسیار ضعیف هم به پنی‌سیلین حساسیت نشان داده باشد،
نباید این دارو را استفاده کند و نباید حتی تست آن را انجام دهند. برای این افراد می‌توان
از داروهای جایگزین و مشابه استفاده کرد.
به‌علاوه کسی که قبلا نسبت به پنی‌سیلین حساسیت نشان داده است، به برخی داروهای
دیگر که ساختاری مشابه پنی‌سیلین دارند هم ممکن است حساسیت نشان دهد.
همیشه موثر نیست!
پنی سیلین بیشتر برای درمان عفونت های فوقانی مثل بیماری های تنفسی و سرماخوردگی،
گلودرد چرکی و عفونت راه های هوایی فوقانی مثل حنجره، حلق و بینی تجویز می شود.
متاسفانه در برخی موارد پنی سیلین نابجا تجویز میشود و بیش از ۹۵ درصد بیماری ها
به دلایل ویروسی ایجاد شده اند که پنی سیلین در درمان آنها نقشی ندارد. بهترین درمان
برای بیماریهای ویروسی گذر زمان است و رعایت توصیه های عمومی، بهتر است بدانید
پنی سیلین هیچ نقشی در تسریع درمان شما ندارد و حتی ممکن است مشکلاتی را هم برای شما ایجاد کند.
اگر دچار ابریزش بینی و گلودرد ساده همراه با تب خفیف شدید، پنج تا هفت روز استراحت کنید
و تا می توانید غذاهای سالم و مقوی بخورید و خودتان را ببندید به مایعات.
- ۹۸/۰۴/۲۶