لوله کشی ساختمان از نظر شیوه اجرا به دو طریق روکار و توکار قابل
اجراست. هر کدام از اینروش های لوله کشی، مزایا و معایبی دارند که با آگاهی
از این موارد، می توان در هر شرایط،نوع اجرای لوله کشی را انتخاب کرد. در
این بخش با لوله کشی روکار بیشتر آشنا می شویم.
لوله کشی
لوله کشی روکار بیشتر در مواقعی اجرا می شود که امکان چندانی برای لوله
کشی توکار وجود ندارد و یا اینکه اجرای لوله کشی توکار به دلیل نیاز به عملیات
ساختمانی و بنایی پس از آن، بسیار دشوارو با هزینه زیادی همراه است. احتمال
پوسیدگی لوله توکار، سهولت اضافه کردن انشعاب آب و فاضلاب،امکان تغییر سیستم
لوله کشی آب، فاضلاب و شوفاژ ساختمان از دلایل اصلی اجرای لوله کشی بهروش
روکار می باشد که در برخی مواقع و البته عمدتا به دلیل قیمت ارزان تر اجرا و تعمیرات
این نوع لوله کشی ترجیح داده می شود.
همچنین توجه شود که تغییرات و تعمیرات جزیی لوله کشی سیستم گاز
و فاضلاب نیز با روش لوله کشی روکار انجام پذیر است.
- بهتر است لوله کشی رو کار، از گوشه ها و مکان هایی که دید کمتری دارند کشیده
- شود تا لطمه ای به زیبایی محیط وارد نسازد.تا جایی که از لحاظ فنی امکان دارد بایستی
- لوله هایی با قطر کمتر مورد استفاده قرار گیرد تا لوله کشی ظریف تر دیده شود.
- در برخی مواقع می توان به وسیله داکت، لوله کشی روکار را پوشاند.
اجرای داکت در لوله کشی، علاوه بر اضافه کردن پوششی محافظ به
سیستم لوله کشی،بر زیبایی اجرای لوله کشی روکار افزوده و جلوه خاصی
به تاسیسات اجرا شده ساختمان می بخشد.
- برای تمیز دیده شدن کار، لوله کشی آب سرد و گرم و شوفاژ رفت و برگشت به
- صورت زوج زوج انجام شودو هر زوج لوله به شکل موازی هم قرار بگیرند.
در برخی موارد تنها می توان، لوله قسمت هایی را که آسیب دیده است
به شیوه روکار انجام داد و به بخش سالم دست نزد.
-
لوله کشی
اجرای لوله کشی روکار از بیرون ساختمان:
- در طبقات اول که در زیر آنها پارکینگ و یا زیرزمین وجود دارد، می توان نسبت به
- اجرای لوله کشی در زیرسقف پارکینگ و زیرزمین اقدام کرد و از کف واحد ساختمانی،
- لوله را به داخل آن انتقال داد. البته از کف سرویسبهداشتی، توالت و حمام و آشپزخانه
- نمی توان این کار را انجام داد؛ زیرا این کار باعث آسیب دیدن عایقکاریکف می شود.
- در صورت بررسی جوانب امر، می توان نسبت به انجام این عمل حتی از روی نما یا
- پشت ساختمان نیز اقدام کرد.
سوالی که در اینجا مطرح است این است که آیا لوله کشی روکار
در شوفاژ کاربردی دارد یا نه.
برای پاسخ به این سوال، بایستی توجه کرد که در فرآیند طراحی و اجرای
لوله کشی روکار در شوفاژ، به دلایل فنی امکان مانور کمتری نسبت به لوله کشی
توکار برای آب مصرفی وجود دارد. به همین دلیلطراحی لوله کشی نباید با پیچیدگی
های زیادی همراه باشد و اگر نقشه خانه به گونه ای آماده شده
که اجازه طراحی ساده را نمی دهد، توصیه می شود که از روکار
کردن لوله کشی برای شوفاژ خودداری شود.
با گذشت زمان و افزایش عمر ساختمان بسیاری از مصالح کار شده در
ساختمان رو به فرسودگی و خرابی می رود. یکی از این موارد لوله کشی
ساختمان می باشد که باید بازسازی و نو شود.
لوله هایی که قبلاً در ساختمان استفاده می شد از جنس گالوانیزه و آهنی
بوده که مدت زمان عمر مفیدی دارد.اگر سطح خارجی این لوله ها در معرض نم،
رطوبت و تماس مستقیم آب باشد خیلی زودتر دچار زنگ زدگی می شوند و باید
تعویض شوند که به دلیل سختی حدیده کردن و جوشکاری در بعضی از نقاط، و تخریب بسیاری
از نقاط دیوار، کف و خراب شدگی ساختمان، تعویض اساسی لوله کشی ساختمان،
ترمیم و بازسازی مقرون به صرفه و توجیه پذیر نمی باشد.
لوله کشی
راه حل:
در این موارد لوله کشی به صورت روکار پیشنهاد می شود و لوله
های داخل دیوار و کف ساختمان به حال خودرها شده و باقی می ماند.
لوله کشی روکار را می توان با لوله های پلیمری (لوله های سفید یا سبز معروف) و۵لایه انجام داد.
لوله کشی روکار را می توان در مدت زمان ۱ یا چند روز، بستگی به
مقدار حجم کار درخواستی انجام داد.در صورت گسترده بودن حجم
کار می توان مسیرهای آب مصرفی و سپس مسیرهای گرمایشی را در مراحل جداگانه ای اجرا کرد.
مزایا:
- این مدل لوله کشی از گوشه دیوار ها اجرا می شود و تمامی فواصل لوله کشی به صورت منظم و با فاصله های
- معین به دیوار یا کف مهار می شوند.
- با استفاده از لوله کشی روکار می توان سیستم گرمایش آب گرم مصرفی توسط آبگرمکن (دیواری یا زمینی) را به
- پکیج تغییر دهیم که در این صورت می توان برای گرمایش فضای ساختمان بخاری را حذف کرده و به سیستم گرمایشی
- شوفاژ (رادیاتور) تغییر دهیم که صرفه جویی در هزینه گاز مصرفی را با خود به همراه دارد.
- از دیگر مزیتهای لوله کشی روکار برطرف شدن افت فشار آب، در دسترس بودن لوله ها برای تغییرات بعدی و پیش بینی نشده ،
- افزایش سایز لوله ها و از همه مهمتر تخریب نکردن دیوارها و کف می باشد که مشکلات و هزینه های زیادی را برای اهالی ساختمان در پی دارد.
نحوه لوله کشی رو کار
لوله کشی رو کار را همانگونه که توضیح داده شد هم برای لوله های آب گرم و سرد مصرفی و هم برای لوله های گرمایش از نوع رادیاتوری می توان انجام داد.
در ضمن لول کشی رو کار را هم می توان با راه حل و نقشه کشی قدیمی یعنی تعبیه والو ورودی برای هر طبقه و
اتصال مستقیم به مکان های مصرفی انجام داد و هم می توان بصورت کلکتوری این کار را اجرا کرد.
لوله کشی آب گرم و سرد مصرفی با استفاده از روش های سنتی
در این روش خواه اصلاح لوله کشی قبلی به لوله کشی جدید باشد و خواه برای اولین بار اجرا شود از محل کنتور
اصلی آب یک شاخه اصلی آب به ساختمان داده می شود که در مسیر آن یک والو ورودی دارد.
سپس با استفاده از یک سه راهی مسیری برای آب گرم کن و مسیری هم بصورت مستقیم و گاها با تعبیه یک
والو مجزا برای مکان های مصرفی مانند حمام ، آشپزخانه، توالت و … کشیده می شود.
برای هر واحد مصرفی یک والو ورودی بهتر است در نظر گرفته شود تا در زمان های مورد نیاز بتوانید به وسیله
این والو آب ورودی آن منطقه را قطع کنید و سایر مناطق خانه آب مورد نیاز را داشته باشند.
لوله کشی بصورت رو کار و در مجاورت هم انجام می شود. یعنی دو لوله یکی برای آب گرم و دیگری برای آب
سرد در کنار یکدیگر و با فاصله حدود نیم تا دو سانتی متر تا در صورت نیاز به داکت کشی مشکلی نباشد
و در ضمن سردی لوله آب سرد بر گرمی لوله آب گرم تاثیر منفی نگذارد.
شاخه های مورد نیاز آب مصرفی در خانه در این روش هم می تواند بصورت شاخه های مستقل از شاخه
اصلی گرفته شود و هم می تواند در مسیر اصلی تقسیم شود. منظور اینکه در هنگام دریافت شاخه ها از
شاخه اصلی آب در یک منطقه از خانه از شاخه اصلی بصورت ترمینالی در سطح خانه پخش می شود در
حالی که در حالت دوم لوله اصلی در مسیر به عنوان رایز اصلی کشیده می شود تا در مکان های مورد نیاز به آن شاخه داده شد.
در ضمن برای لوله کشی رو کار هم می توانید لوله کشی با لوله های ۵ لایه ،گالوانیزه و یا لوله کشی آب تک لایه را انتخاب کنید و محدودیت در اجرا ندارند.
لوله کشی آب گرم و سرد به طریق کلکتوری
لوله کشی کلکتوری بهترین نمونه از لوله کشی در خانه ها می باشد که در چندین سال گذشته بسیار
باب شده است. در این روش شاخه آب اصلی به یک کلکتور داده می شود که همانند ترمینال عمل می کند.
این کلکتور دارای شاخه های مختلف است و آب برای هر مکان مصرفی بصورت مجزا از کلکتور کشیده می شود.
بهترین مدل لوله کشی برای این روش لوله کشی ۵ لایه است. برای این منظور باید یک شاخه اصلی از لوله
پشت کنتور برای ورودی آب ساختمان به ورودی کلکتور نصب کنید. یک لوله هم باید از خروجی این لوله بصورت
مستقیم به ورودی آب گرم کن وصل شود و خروجی آب گرم کن دوباره باید به ورودی دوم کلکتور داده شود.
اکنون دو مسیر مجزا در کلکتور دارید. مسیر اول مربوط به آب سرد و مسیر دوم مربوط به آب گرم می باشد.
هر کلکتور بین ۴ تا ۸ خروجی آب را می تواند داشته باشد و البته این تعداد قابل افزایش هم هستند.
نکته مهم در این روش تعبیه کلکتور در منطقه ای است که ضمن در دسترس بودن بتوانید آن را هم مخفی کنید.
معمولا کلکتور را در دل دیوار کار می کنند و به همین دلیل ممکن است مجبور به خراب کردن قسمتی از دیوار و یا ساخت جعبه ای مجزا برای آن باشید.
در ضمن باید کلکتور را خودتان سر هم کنید. اکنون باید برای هر منطقه مصرفی یک خروجی آب سرد و
یک خروجی آب گرم در نظر گرفته و بصورت جفت جفت به منطقه مورد نظر لوله کشی کنید.
مثلا یک سرد و یک گرم برای حمام ، یکی برای توالت ، یکی برای آشپزخانه و …. خوبی این روش این است
که برای هر منطقه شما به راحتی والو مجزا دارید و در ضمن آب گرم و سرد هم قابل کنترل بوسیله والو جداگانه هستند.
به یاد داشته باشید در این روش لوله آب اصلی باید بین ۲۵ تا ۳۲ باشد و لوله هایی که در ساختمان اجرا می کنید بهتر است با سایز ۱۶ باشند.
لوله کشی رو کار گرمایش
اگر نیاز به لوله کشی رو کار سیستم گرمایش دارید بهترین مدل برای اجرا مدل رادیاتوری است زیرا لوله کشی
گرمایش از کف نیاز به باز سازی و رو سازی دارد و باید در کف اجرا شود. هر چند برخی از افراد از سیستم گرمایش
از کف هم استفاده می کنند و بدون خراب کردن کف عایق کاری و لوله کشی گرمایش از کف را روی کف ساخته شده
اجرا و دوباره کف سازی می کنند ولی باز هزینه زیادی برای شما خواهد داشت.
در خصوص لوله کشی گرمایش از کف و مزایای آن در مقاله اجرای گرمایش از کف می توانید اطلاعات لازم را به دست بیاورید.
لوله کشی رو کار رادیاتوری اغلب مناسب خانه های قدیمی است که نیاز به تغییر سیستم گرمایش خود دارند.
در این حالت به جای آب گرم کن از پکیج استفاده می شود که باید ابتدا پکیج مناسب خریداری و نصب شود.
در روش قبلی گفتیم که یک لوله آب اصلی به آب گرم کن داده می شود که در این روش باید این آب به پکیج داده شود.
سیستم گرمایش یک سیستم چرخشی است. به این منظور که آب گرم خروجی از پکیج به کلکتور داده می شود
و یک مسیر برگشت هم از کلکتور به پکیج تعبیه می شود. در این حالت آب توسط موتور و یا پمپ پکیج در مدار گرمایش
به حرکت در می آید و گرم می شود. مسیر برگشت آب را به پکیج باز می گرداند و مسیر رفت آب گرم را به رادیاتور ها می رساند.
بنا بر این باید لوله ها به صورت جفت جفت کشیده شوند. لوله های رفت به بالای رادیاتور و لوله های برگشت به پایین رادیاتور بسته می شوند.
بهترین لوله برای لوله کشی رو کار گرمایش لوله با سایز ۱۶ از نوع ۵ لایه است.
پیشنهاد کارشناسان ما به شما این است که اگر می خواهید لوله کشی رو کار گرمایش کلکتوری داشته باشید
و از پکیج استفاده کنید بهتر است لوله کشی رو کار گرم و سرد را هم بوسیله کلکتور و با استفاده از سیستم پکیج یک مرتبه انجام دهید.
