1- سکته های انسدادی 85% که در آن انسداد عروق و افت بارز پرفیوژن مغزی صورت می گیرد.

2- سکته های خونریزی کننده15% که در آن تراوش یا نشت خون از داخل عروق به درون مغز وجود دارد.

عوامل خطر آفرین

1- افزایش فشار خون ، کنترل فشار خون مهم ترین اقدام در پیگیری از سکته مغزی

2- بیماری قلبی عروقی

3- بالا بردن کلسترول

4- چاقی

5- افزایش سطح

6- هماتوکریت

7- دیابت

سایر موارد مثل مصرغ دخانیات و الکل ، قرص های حاملگی، سوء مصرف داروها و ...

اقدامات پیشگیری از سکته مغزی

پیشگیری اولیه بهترین شیوه در رابطه با سکته هامی باشد. کنترل فشار خون، بیماری های قلبی و عروقی، کلسترول بالا خون، چاقی، مصرف سیگار، دیابت از راه های پیشگیری از سکته مغزی می باشند. تشویق به داشتن زندگی سالم ، نظیر مصرف غذاهای کم چرب، کم کلسترول و انجام ورزش از جمله تلاشهایی است که در ترویج سلامتی باید انجام گیرد. مصرف ماهی دو بار در هفته یا بیشتر سکته ترومبوتیک را  کاهش می دهد. احتمالا درمان موفقیت آمیز و گسترده هیپرتانسیون بیشترین سهم را در کاهش وقوع سکته مغزی به عهده دارد.

تظاهرات بالینی سکته مغزی

بیمار ممکن است هر کدام از علائم و نشانه های عمومی زیر را داشته باشد.

- نقصان حرکتی: بی حس یا ضعف عضلات در صورت ، دست یا پا، بویژه در یکطرف بدن.

- عدم برقراری ارتباط: اختلال در تکلم و نحوه برقراری ارتباط .

- اختلالات ادراکی: سکته مغزی می تواند سبب اختلالاتی در ادراک بینائی، اختلال در ارتباطات فضایی، بینائی و فقدان توانایی های حسی گردد.

- اختلالات توانایی های حسی: مثل اختلالات لامسه ای شدید یا خفیف ، فقدان حسهای عمقی ، اشکال در تعبیر یا تفسیر محرکهای بینایی- شنوایی و لامسه ای.

و سایر علائم عبارتند از:سردرد های شدید ناگهانی، سرگیجه، فقدان تعادل هماهنگی، اشکال در راه رفتن، اشکال در سخن گفتن یا درک صحبت های دیگران، کاهش هوشیاری یا تغییر در  وضعیت ذهنی و ...

مراقبت بیماران سکته مغزی

مرحله حاد: مرحله حاد معمولا بین 48 تا 72 ساعت طول می کشد. در مرحله حاد حفظ راه هوایی، تنفس ، و گردش خون از اولویتهای مراقبت درمان است اگر علائمی که قبلا گفته شد در یک نفر نمایان شود باید اقدامات زیر را بلافاصله انجام دهید.

بلافاصله مورد را به اورژانس 115 اطلاع دهید.

- در صورت عدم نبض و تنفس عملیات احیای قلبی ریوی (CPR) را شروع  کنید.

- به هیچ وجه از راه دهان چیزی به بیمار ندهید.

- دهان بیمار را با ساکشن یا با دو انگشت دست به روش جارویی تمیز کنید.

- راه هوایی بیمار را با دادن وضعیت مناسب به سر باز کنید.

- سر بستر بیمار را کمی بالا بیاورید .(اگر فشار خون بیمار پایین نباشد)

- بیمار را تقریبا به یک پهلو بچرخانید.( اگر بیمار ترومایی نباشد)

- لباسهای تنگ بیمار را شل یا آزاد بکنید.

- به بیمار اکسیژن بدهید.

- بلافاصله بیمار را به نزدیکترین مرکز درمانی انتقال بدهید.

مرحله تحت حاد: در این مرحله بیمار را از نظر تغییرات و اختلالات بوجود آمده زیر بررسی کنید.

تغییر در خونرسانی به بافت مغز، تغییر در وضعیت حسی- حرکتی، اختلال در وضعیت بلع، بی حسی نیمه بدن، اختلال در برقراری ارتباط کلامی، خطر بروز تروما، سقوط، سوختگی، خطر بروز آسپیراسیون،  اختلال در پنداشت از خود، اختلال در تحرک جسمی، کمبود اطلاعات، تدابیر غیر موثر رژیم درمانی یا تغییر در حفظ سلامتی.

اقدامات لازم درمانی را با توجه به دستورات داده شده باید اجرا کنید

مراقبتهای پرستاری را با توجه به اختلالات و تغییرات بوجود آمده برای بیمار باید بطور صحیح و به موقع انجام بدهید.

مراقبت های پرستاری از بیماران سکته مغزی

مراقبت از سیستم گوارشی

این بیماران اغلب به دلیل نداشتن رفلکس بلع دارای لوله معده هستند که از این طریق تغذیه می شود به همین دلیل دهان شویه هر 4 تا 6 ساعت انجام می شود و بعد از هر بار غذا دادن از طریق لوله با مقداری آب شسته شود. رژیم غذایی نرم و مایعات است جهت پشگیری از زخم های معده ناشی از استرس دادن آنتی اسید و دور نگه داشتن آنها از استرس لازم است.

مراقبت از مجاری ادراری

این بیماران دچار بی اختیاری در دفع ادرار و مدفوع هستند و ممکن است دارای سندهای ادراری خارجی یا داخلی باشند که جهت پیشگیری از احتباس ادراری دفع مایعات باید کنترل شود.

در صورت کدر شدن رنگ ادرار و یا خونی شدن بهتر است لوله تعویض شد (در غیر این صورت هر 7 تا 14 روز یکبار تعویض آن کافی است) شست و شوی ناحیه لازم است و جهت کنترل دفع مدفوع بهتر است بیمار را عادت داد که در ساعات مشخصی دفع صورت گیرد در صورت بروز اسهال و یا یبوست های طولانی با پزشک مشورت شود.

مراقبت از چشم

در صورتی که فرد در پلک زدن دچار مشکل می باشد بهتر است از قطره های اشک مصنوعی استفاده شود. 

مراقبت از پوست

به دلیل نداشتن حرکت احتمال زخم شدن پوست در نواحی اتصال با زمین وجود دارد به خصوص در افرادی که دچار بیماری دیابت ( قند) هستند جهت پیشگیری بهتر است هر 2 ساعت وضعیت بیمار تغییر یابد. ماساژ نواحی تحت فشار لازم است از حلقه های هوایی و یا درست کردن حلقه هایی از پارچه و قرار دادن آن درزیر ناحیه پوست قرمز و یا تحت فشار از تماس با زمین جلوگیری می کند. شست و شوی مرتب پوست با آب و صابون ( و یا شامپوی بچه) در صورت بروز زخم استفاده از پانسمان و یا مراجعه به پزشک جهت انجام کشت از ترشحات زخم و یا برداشتن پوست خشک و تیره رنگ لازم است. استفاده از آنتی بیوتیک در این مواقع ضروری است.