استوماتیت کاندیدیاز یا برفک دهان و درمان به شکل برجستگی‌های سفید خاکستری در
روی مخاط دهان و زبان بروز کرده که با کندن این ضایعات مناطق خونریزی‌دهنده ایجاد
می‌شود.ضایعه اغلب اگزودای سفید دارد. برفک دهان به دلیل از بین رفتن باکتری‌های
مفید موجود دردهان ایجاد می‌شود وبا این وضع قارچ‌های کاندیدای موجود در دهان رشد
بیش از حد پیدا می‌کنند و بصورت برفک در دهان دیده می‌شوند. برفک دهان اکثراً توسط
قارچ کاندیداآلبیکانس و گاه توسط قارچ‌های کاندیدا گلابراتا و کاندیدا تروپیکالیس ایجاد می‌شود.
این بیماری نباید با لوکوپلاکیا اشتباه گرفته شود. ضایعات لوکوپلاکیا بیشتر درکناره‌های
زبان است، درحالی که ضایعات برفکی معمولاً در روی زبان و سایر نقاط دهان دیده می‌شود.
در کودکان
برفک دهان اغلب در نوزادان دیده می‌شود. در نوزادان اغلب به دنبال عبور از کانال
زایمانی و بعلت وجود کاندیدا در آنجا نوزاد دچار این بیماری می‌شود.
درمان در کودکان
درمان با قطره نیستاتین یا کلوتریمازول موضعی برای حداقل ده روز است.
در بزرگسالان
عامل این بیماری مخمر کاندیدا آلبیکانس است. برفک دهان درانسان‌های سالم نیز
ممکن است رخ دهد، اما در بزرگسالان اکثراً عوامل زیر زمینه‌ساز بیماری هستند:
- استرس: استرس شدید و طولانی در بدن باعث آزاد شدن هورمون کورتیزول می‌شود.
- این هورمون با کاهش ایمنی بدن و افزایش قند خون، می‌تواند موجب ایجاد برفک دهان شود.
- کسانی که در دوره‌ای از آنتی‌بیوتیک یا دهانشویه‌های ضد باکتری استفاده کرده‌اند.
- به عنوان عفونت فرصت طلب در بیماران دچار ضعف ایمنی مانند ایدز
- کسانی که دیابت دارند.
- کسانی که از دندان مصنوعی استفاده می‌کنند.
- زنان باردار.
- کسانیکه دچار نقص در هضم غذا هستند.
بیشتر بیماران بدون علامت هستند ولی ممکن است هنگام غذا خوردن دردداشته
باشند یا درآغاز ابتلا از طعم بد دهان گله داشته باشند.
پاپیلای سطح پشتی زبان محل ابتدایی توده شدن این ارگانیسم در حفره دهان
ناقلان سالم دارای دندان است.
درمان در بزرگسالان
- درمان در بالغین از ترکیبات استروئیدی و فلوکونازول استفاده می‌شود. داروهایی
- مانند نیستاتین، میکونازول، آموفوتریسین بی.
- مصرف محلول دهانشویه نیستاتین در کم کردن برفک دهانی مؤثر است. نیستاتین دهانشویه
- مورد استفاده از دسته پلی‌ان‌ها و در حقیقت یک ترکیب آنتی‌بیوتیک ضد قارچی
- تتراماکرولیدی می‌باشد. مصرف بصورت ۴ بار در روز است.
- مصرف دهانشویه کلرهگزیدین بدون الکل نیز در کم کردن برفک دهانی مؤثر است. مصرف این
- دهانشویه بصورت دو بار در روز است. دهانشویه کلرهگزیدین، یک دهانشویه آنتی‌سپتیک
- است که توسط بسیاری از مطالعات بالینی و آزمایشگاهی، به عنوان یک داروی موضعی ضد
- باکتری و قارچی کاندیدا معرفی شده‌است. از داروها و فراورده‌های گیاهی نیز در درمان بیماری‌های
- دهان استفاده می‌شود، براساس تحقیقی در سال ۲۰۱۴، مشخص شد گیاه گلنار فارسی
- نیز دارای تأثیر بسزایی در درمان آفت دهان می‌باشد. شاهین گوانجی در این تحقیق اثر عصاره الکلی
- و آبی گیاه گلنار فارسی را بر روی آفت‌های مینور مورد بررسی قرار داد که نتایج مطلوبی دریافت کرد.
- در تحقیق دیگر گوانجی اثر دو داروی amphotricin B و ketoconazole را بر روی بیماری کاندیدیازیس مورد
- بررسی قرار داد و نتایج مطلوبی از اثرات این داروها بدست آمد.
رژیم غذایی ضد کاندیدا
باتوجه به اینکه قارچ‌های کاندیدایی در محیط شیرین و اسیدی رشد می‌کنند، برای مقابله با آنها
باید رژیم غذایی خود را کمی تغییر دهید و از مصرف غذاهای اسیدی و قنددار خودداری کنید از جمله:
- پنیر مانده
- کلیه مشروبات الکلی (آبجو، لیکور، شراب )
- شکلات
- میوه‌ها (خشک و تازه)
- غذاهای تخمیر شده
- قارچ
- سرکه و ترشی جاتی که سرکه دارند (پیاز ترشی، خیارترشی)
- پاستا
- انواع مواد شکر دار (شیرینی جات، عسل، شربت‌ها)
- ادویه جاتی که شکر و سرکه دارند(سس کچاپ، سس استیک)
- سبزیجاتی مانند خیار و چغندر و کنسروهای گوجه
- گوشت‌های هورمونی
- فست فود و غذاهای آماده فریزری
- ۹۸/۰۴/۱۰