تشخیص این اختلالها و تمایز بینشون نیاز به بررسی دقیق تخصصی داره و انقدر دشواره
که متخصصان هم گاهی دچار اشتباه میشن، پس در این مطلب، هدف، صرفا دادن اطلاعات
عمومی در موردشون هست.
نشانههای اختلال شخصیت مرزی
دشواری در تنظیم احساسات که منجر به تغییرات شدید در حالت روحی (مود) میشه، دمدمی
مزاجی، روابط شخصی بیثبات (“دوستت دارم خیلی سریع میتونه تبدیل به “ازت متنفرم” بشه)،
به همراه عزت نفس و احساس ارزشمندی خیلی پایین که میتونه منجر به تمایل به خودکشی بشه.
همچنین احساس طرد شده بودن از جانب دوستان و خانواده، رفتار دمدمی مزاجی مثل پول
خرج کردن یا رانندگی بیملاحظه، حالات روحی (مود) شدید مثل خشم، افسردگی و کجخلفی
که میتونه روزها طول بکشه.
عوامل ایجاد اختلال شخصیت مرزی نامشخصه ولی تحقیقات، عواملی مثل ژنتیک، محیط و کارکردهای
مغزی رو در به وجود اومدنش موثر میدونن.
در آمریکا ۱.۶ درصد از مردم اختلال شخصیت مرزی دارن اما این رقم تا ۵.۹ درصد هم در منابع دیگه
تخمین زده شده. همچنین ۷۵ درصد از موارد تشخیصی از اختلال شخصیت مرزی زن بودن.
همچنین در آمریکا ۲.۲ درصد از جمعیت دچار اختلال دو قطبی هستن که ۵۱ درصد هرگز تحت درمان
قرار نمیگیرن. خودکشی اولین عامل مرگ زودهنگام در افراد دچار اختلال دوقطبی هست و مرگ ۱۵
تا ۱۷ درصدشون به دلیل خودکشی است.
اختلال دو قطبی یا افسردگی-شیدایی (مانیک دیپرشن):
خیلی از ویژگیهاش مثل کجخلقی، تغییرات حالت روحی، و دمدمی مزاجی با اختلال شخصیت
مرزی مشترکه. اما شاخص اصلی تشخیص اختلال دو قطبی، فراز و فرودهای خیلی شدید در
حالات روحی هست. در حالت فراز، وجد شدید دارن که شامل هیجان و انرژی بیش از حد زیاد
هست. پرحرفی و انجام کارهای خطرناک از علائم این فاز است. در مقابل در نقاط فرود، روزهای
متوالی از افسردگی شدید و خستگی دارن که نمیتونن تمرکز کنن یا کار مفیدی بکنن. فرد دوقطبی
از حالت توهم در مورد داشتن توانایی های زیاد تا حالت کاملا ناامید و حس تهی بودن تغییر روحیه میده.
تفاوتها
۱. اختلال مرزی از اونجایی که یک اختلال شخصیتی هست، علائمش پایدارترن در حالی که
در اختلال دو قطبی، دو حالت متفاوت (افسردگی و شیدایی) کاملا از هم تفکیک شده هستن
و بینش وقفههایی وجود داره که تقریبا علائم هیچ کدوم از حالات در اونها دیده نمیشه.
فرد دارای شخصیت مرزی، یک سری خطوط پایه در شخصیتش دیده میشه که اضطراب، افسردگی،
حس پوچی، کج خلقی، خشم و مشکل داشتن در برقراری روابط با دیگران جزوشونه ولی در اختلال
دوقطبی، به سختی میشه یه هسته ی مرکزی برای شخصیت فرد پیدا کرد.
برای تشخیص اختلال دو قطبی باید فرد، حداقل یک فاز شدید شیدایی و سرخوشی {بدون علت}
رو تجربه کرده باشه.
۲. با نگاه به روابط شخصی، میشه اختلالهای شخصیتی رو به خوبی تشخیص داد. افراد دچار
اختلال دوقطبی، گرچه ممکنه که روابط بین فردی اونها رو از یکی از دو حالت به حالت دیگه تغییر
حال بده ولی معمولا این تغییر حالتها بدون دلیل بیرونی هستن در حالی که افراد دچار شخصیت
مرزی، بیشتر احتمال داره که تعاملاتشون با افراد دیگه، در تغییر حالت شدید اونا تاثیر داشته باشه.
۳. فرد دارای شخصیت مرزی، ممکنه در یک روز، بر اثر محرکهای مختلف، حالات مختلف رو تجربه
کنه (به خاطر واکنش روانی بیش از اندازه به محرکهای بیرونی). اما شخص دارای اختلال دوقطبی،
ممکنه روزها یا هفتهها در یکی از فازهای سرخوشی یا افسردگی باقی بمونه.
در پایان
هرچه این اختلالها زودتر تشخیص داده بشن، میتونن سریعتر و موثرتر درمان بشن. تشخیص نادرست
میتونه حالشون رو بدتر بکنه و حتی خطرناک باشه. چون مثلا اگر بیمار دوقطبی، تشخیص شخصیت
مرزی داده بشه و بهش داروی ضد افسردگی تجویز بشه (چون شخصیت های مرزی اغلب در فاز افسردگی هستن)،
وقتی که وارد فاز شیدایی بشه، اون دارو وضعیتش رو تشدید میکنه و میتونه خطرناک باشه. ۶۹ درصد بیماران
دو قطبی در ابتدا تشخیص اشتباه در موردشون داده میشه و برای یک سومشون این تشخیص اشتباه
تا زمان طولانی ادامه پیدا میکنه.
- ۹۸/۰۳/۱۳